VIDEO: Wat is vitamine B12 tekort en wat zijn de symptomen?

14/10/20242 minuten

Meer dan honderd jaar geleden ontdekten wetenschappers een voedingsstof die we vitamine B zijn gaan noemen. Toen dacht men nog dat er maar één soort van was – maar dat bleek niet te kloppen. Al snel werden er steeds meer variaties ontdekt: vitamine B1, B2, B3, tot aan onze hoofdrolspeler van vandaag: vitamine B12 – ook wel bekend als cobalamine. B12 is een van de beroemdste broertjes uit de vitamine B familie geworden. Dat komt omdat het een voedingsstof is die essentieel is voor een gezonde werking van je lichaam. Het helpt je namelijk bij de aanmaak van rode bloedlichaampjes. Dat zijn de cellen in je bloed die zuurstof van je longen naar de rest van je lichaam transporteren. Vitamine B12 staat erom bekend je te ondersteunen bij vermoeidheid en een positieve invloed te hebben op je immuunsysteem, je concentratie en je geheugen. Nog een voordeel van B12 is dat het de enige wateroplosbare vitamine is die kan worden opgeslagen door je lichaam. Om uit te leggen hoe dat zit, moeten we even terug naar de basis.

Er zijn dertien verschillende soorten vitamines: A, B, C, enzovoorts. Die vitamines kunnen weer worden onderverdeeld worden in twee categorieën: vetoplosbare en wateroplosbare vitamines. Vitamine K, A, D en E zijn vetoplosbaar. Om dat te onthouden, kan je het ezelsbruggetje “vitamine KADE” gebruiken: K-A-D-E. Vetoplosbare vitamines kunnen door je lichaam worden opgeslagen, in tegenstelling tot de meeste wateroplosbare vitamines. Die kan je lichaam namelijk niet goed vasthouden, waardoor wateroplosbare vitamines je systeem weer verlaten bij het plassen. De enige uitzondering? Vitamine B12! Die kan je in bepaalde mate opslaan, vooral in je lever, zodat je lichaam die later kan gebruiken. Het gaat om zo'n 2 tot 5 milligram, en op zo’n voorraad kan je lichaam maanden en soms wel jaren teren.

Vitamine B12 kan dus worden opgeslagen in je lichaam. Toch zijn er een hoop mensen die niet genoeg B12 in hun systeem hebben. Wanneer dat niveau onder een bepaald level komt, spreken we van een vitamine B12 tekort. Omdat je lichaam B12 een tijdje kan opslaan, zal je niet zo snel een tekort oplopen, want je lichaam maakt eerst de voorraad op en dat kan jaren duren. De keerzijde is wel dat het ook lang kan duren voordat je een B12 tekort weer hebt aangevuld. Mensen met een tekort zeggen vaak dat ze zich moe en lusteloos voelen. Ook hebben ze vaker moeite om zich te concentreren, en krijgen sommige mensen een bleke huid.

Sommige mensen lopen extra risico op een B12 tekort, bijvoorbeeld vegetariërs of veganisten. Dat komt omdat vitamine B12 vooral in dierlijke producten zit, zoals melk en melkproducten, vlees, vis en eieren. In sommige plantaardige producten en vleesvervangers is extra vitamine B12 toegevoegd, maar vaak is dat niet genoeg om aan je benodigde hoeveelheid te komen. Daarom wordt iedereen die een plantaardig dieet volgt, aangeraden om een vitamine B12 supplement te slikken. Maar zij zijn niet de enige!

Ook ouderen kunnen veel hebben aan het innemen van een B12 supplement – niet omdat ze niet voldoende B12 uit hun voeding halen, maar omdat ze het minder goed kunnen opnemen. Dat komt omdat je lichaam vanaf ongeveer je 60e minder efficiënt wordt in de opname van B12. En als je bijvoorbeeld een drukke levensstijl of veel stress hebt, kan je lichaam het voorraadje B12 sneller opmaken. Een vitamine B12 supplement kan in die gevallen een belangrijke aanvulling zijn op een goed dieet en een gezonde levensstijl.

B12 supplementen vind je voornamelijk in de vorm van sliktabletten, capsules en poeders, maar ook als kauwtabletten, sprays, druppels of smeltblaadjes. Je kan ze vinden in verschillende doseringen, en sommige varianten zijn speciaal gemaakt voor vegetariërs en veganisten. Je kan B12 supplementen ook vinden in verschillende smaken zoals kersen, bosbessen of aardbeien. Er zijn zelfs supplementen speciaal voor kinderen, met een lekker smaakje of bijvoorbeeld in de vorm van druppels. Je kan ook overwegen zogenaamde “time released” tabletten te slikken. Daarbij wordt het supplement langzaam in je maag-darmkanaal afgebroken, waardoor de voedingsstoffen gedurende een langere periode geleidelijk vrijkomen – en dat is goed voor de opname in je lichaam. Voor wie niet van het slikken van tabletten of capsules houdt, zijn er ook kauwtabletten of smeltblaadjes, die als het ware smelten op je tong. Daarna wordt de B12 via je mondslijmvlies opgenomen.

Mensen vragen zich weleens af of je ook teveel vitamine B12 kan opnemen. Over het algemeen is er maar weinig bekend over eventuele bijwerkingen. Sommige mensen kunnen wel gevoelig zijn voor bepaalde stoffen. Daarom doe je er altijd goed aan om de productinformatie te lezen op de website waarop je bestelt, of op het supplement zelf. Daar kan je alles lezen over de maximale dosering zodat je de aanbevolen dagelijks hoeveelheid niet overschrijdt. Zo zorg je ervoor dat je lichaam de voedingsstoffen het beste kan opnemen. Dat was hem dan, onze video over vitamine B12. Je weet nu wat het is, wat de eigenschappen van B12 zijn en waarom het zo belangrijk voor je is.