Is knoflook gezond? Knoflook is veel meer dan een smaakmaker

25/08/20235 minuten

De tijd dat knoflook enkel gebruikt werd als een smaakmaker in de keuken is voorbij. Steeds meer mensen ontdekken de vele gezondheidsvoordelen van deze krachtige plant, waardoor ook knoflooksupplementen steeds populairder worden. Wist je trouwens dat knoflook zelfs in verzorgingsproducten zoals shampoo wordt gebruikt? In dit artikel lees je wat knoflook zo speciaal maakt.

De kracht van knoflook

Allicine is het actieve ingrediënt in knoflook en zorgt ook voor de scherpe geur. Deze stof zou heel wat gezondheidsvoordelen met zich meebrengen, al wordt dit nog verder onderzocht.¹ Knoflook zit boordevol vitamines en mineralen en is goed voor*:

*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.

Wat is knoflook en waar komt het vandaan?

Knoflook, ook bekend onder de Engelse naam garlic, is een bolgewas van dezelfde familie als prei, ui en bieslook. De knoflookplant (Allium sativum) groeit het best op zonnige plaatsen en waar de grond goed doorlatend is. Knoflook heeft een scherpe geur en smaak, waardoor het vaak als smaakmaker in gerechten wordt gebruikt. Tegenwoordig krijgt knoflook ook steeds meer andere toepassingen.

Hoewel wij knoflook vooral met de regio rond de Middellandse Zee associëren, zou het eigenlijk oorspronkelijk uit Centraal-Azië afkomstig zijn. De geschiedenis van knoflook gaat vele jaren terug, zo werden er klei-afbeeldingen van de plant in een Egyptische graftombe uit 3.750 voor Christus gevonden. Zelfs in het graf van Toetanchamon, de bekende Egyptische farao, zijn gedroogde knoflookbollen gevonden.

De werking van knoflook op het lichaam: voordelen en bijwerkingen

Knoflook heeft z’n voordelen dus vooral aan allicine te danken. Hieronder zie en lees je meer over de werking van knoflook op het lichaam:

1. Immuunsysteem*

Knoflook wordt traditioneel geprezen vanwege zijn vermogen om het immuunsysteem te versterken. Onderzoek heeft aangetoond dat de allicine in knoflook antivirale en antibacteriële eigenschappen kan hebben.* Een studie gepubliceerd in het Journal of Immunology Research uit 2015 toonde aan dat het nemen van knoflooksupplementen het immuunsysteem kan versterken en de ernst van verkoudheid en griep kan verminderen.²

2. Hart*

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat knoflook gunstig kan zijn voor de cardiovasculaire gezondheid. De zwavelverbindingen in knoflook, zoals allicine, kunnen helpen bij het verlagen van de bloeddruk en het verminderen van het cholesterolgehalte in het bloed.*³

3. Cholesterol*

Knoflook wordt al lang bestudeerd vanwege het potentiële effect op cholesterol. Wetenschappelijk onderzoek suggereert dat knoflook gunstig kan zijn voor mensen met een verhoogd cholesterolgehalte. Knoflook zou de niveaus van LDL-cholesterol, de zogenaamde ‘slechte’ cholesterol, kunnen verlagen. Bovendien zou het de HDL-cholesterolspiegels, de ‘goede’ cholesterol, kunnen verhogen.

Knoflook bijwerkingen

Bijwerkingen:

Maagklachten. Sommige mensen kunnen na het eten van knoflook last krijgen van maagklachten zoals brandend maagzuur, winderigheid, of een opgeblazen gevoel.
Slechte adem en lichaamsgeur. Knoflook staat erom bekend een sterke geur achter te laten die moeilijk te verbergen is.
Allergische reacties. In zeldzame gevallen kunnen mensen allergisch zijn voor knoflook. Dit kan huiduitslag, jeuk, zwelling of ademhalingsproblemen veroorzaken. Bij tekenen van een allergische reactie is onmiddellijke medische hulp nodig.
Bloedingsrisico. Knoflook kan de bloedstolling verminderen, dus mensen die bloedverdunnende medicijnen gebruiken of bloedstollingsstoornissen hebben, moeten voorzichtig zijn met het consumeren van grote hoeveelheden knoflook.

Contra-indicaties:

Chirurgische ingrepen. Mensen die binnenkort een operatie moeten ondergaan, moeten het gebruik van knoflooksupplementen vermijden, omdat knoflook de bloedstolling kan vertragen en het risico op overmatig bloeden kan vergroten.
Zwangerschap en borstvoeding. Er is onvoldoende onderzoek gedaan naar de veiligheid van knoflooksupplementen tijdens de zwangerschap en borstvoeding. Daarom wordt aanbevolen dat zwangere vrouwen knoflook in matige hoeveelheden consumeren als onderdeel van hun normale voeding, maar het gebruik van supplementen vermijden.
Kinderen. Het wordt meestal niet aanbevolen om knoflooksupplementen aan kinderen te geven, omdat er beperkte informatie beschikbaar is over de veiligheid op lange termijn.
Maagzweren of spijsverteringsproblemen. Mensen met maagzweren of andere ernstige spijsverteringsproblemen kunnen knoflook beter vermijden, omdat het maagklachten kan verergeren.
Medicatie-interacties. Knoflook kan interageren met sommige medicijnen, waaronder bloedverdunners, medicijnen voor hoge bloeddruk en medicijnen voor diabetes. Als je medicijnen gebruikt, bespreek dan het gebruik van knoflook met je arts om mogelijke interacties te vermijden.

Hoe gebruik je knoflook: onze producten

Knoflook wordt vaak in de keuken gebruikt om gerechten extra op smaak te brengen, maar intussen is knoflook in veel meer vormen verkrijgbaar, zoals in tabletten en capsules. Zo geniet je van alle voordelen van knoflook, zonder last te hebben van een scherp geurende adem. Bovendien zijn capsules makkelijk te doseren, goed in te nemen en toonde onderzoek aan dat supplementen ook effectiever zijn.⁴ Dit omdat knoflook voordelen verliest wanneer het verhit en bereid wordt. Tot slot zijn knoflooksupplementen eenvoudig te bewaren. Er is geen vaste aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vastgesteld voor knoflook, maar houd je altijd aan de richtlijnen op het etiket.

Ook zwarte knoflook is de laatste jaren erg populair geworden. Deze gefermenteerde vorm van witte knoflook zou nog meer werkzame stoffen bevatten. Bovendien verspreidt zwarte knoflook niet zo’n scherpe geur.⁵

De veelzijdigheid van knoflook wordt trouwens ook in de verzorgingswereld steeds meer ontdekt. Knoflookshampoo, knoflookserum en knoflookconditioner worden steeds populairder. Vooral bij wie last heeft van dunner wordend haar of haaruitval, kan knoflook helpen met het beter verankeren van de haarwortel. En de geur? Die is verrassend fris en lekker, maar probeer het vooral zelf.

Zwarte knoflook

Knoflookshampoo

Tot slot: gebruik knoflook als onderdeel van een gevarieerd dieet

Knoflook is al duizenden jaren populair en groeide uit tot een veelzijdige alleskunner die zoveel meer toepassingen heeft dan alleen in de keuken. Of knoflook daadwerkelijk veel gezondheidsvoordelen heeft, valt nog af te wachten, maar de eerste onderzoeken zijn alvast veelbelovend. Het kan dus een goede aanvulling zijn op jouw voeding, maar dat een goede gezondheid altijd begint bij een gevarieerd dieet, een goede slaaphygiëne en voldoende beweging.

Bronnen

J. Borlinghaus et al., Allicin: chemistry and biological properties, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25153873/
Y. Zhu et al., A mini review: garlic extract and vascular diseases, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29557277/
L. Hou et al., Garlic intake lowers fasting blood glucose: meta-analysis of randomized controlled trials, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26693740/
L.D. Lawson et al., Allicin Bioavailability and Bioequivalence from Garlic Supplements and Garlic Foods, geraadpleegd via https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6073756/
S. Kimura et al., Black garlic: A critical review of its production, bioactivity, and application, geraadpleegd via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28911544/
Ankri, S., & Mirelman, D. (1999). Antimicrobial properties of allicin from garlic. Microbes and infection, 1(2), 125-129.]
Arreola, R., Quintero-Fabián, S., López-Roa, R. I., Flores-Gutiérrez, E. O., Reyes-Grajeda, J. P., Carrera-Quintanar, L., & Ortuño-Sahagún, D. (2015). Immunomodulation and anti-inflammatory effects of garlic compounds. Journal of immunology research, 2015
Rastmanesh, R. (2011). Potential of garlic (Allium sativum) in lowering high blood pressure: mechanisms of action and clinical relevance. Integrated blood pressure control, 4, 89.