Wist je dat ginseng nog maar zelden in het wild te vinden is? Deze populaire plant, die vooral voor z’n wortel wordt gekweekt, is een adaptogeen die voor verschillende doeleinden wordt gebruikt. Van z’n rijke geschiedenis tot de vele toepassingen: in dit artikel lees je alles over Koreaanse ginseng.
Laatste update: 24 augustus 2022.
Wat is ginseng en waar komt de naam vandaan?
Wat is ginseng en waar komt de naam vandaan?
De ginseng is een winterharde, kruidachtige plant die van oorsprong voorkomt in de bergbossen in Noord-Korea, Noordoost-China en Nepal. Daarom wordt hij ook wel Koreaanse of Chinese ginseng genoemd. Het blad is donkergroen en in het najaar bloeien de bloemschermen met groengele tot roze bloempjes. Daarna draagt hij rode besjes.
Doordat de ginseng veel geplukt werd, is hij helaas nog maar zelden in het wild te vinden. Hij wordt nu vooral gekweekt in China, Japan en Korea. Van de ginseng wordt de wortel gebruikt. De wortel groeit na 6 tot 10 jaar uit tot een dikke, gevorkte penwortel, die wel 1 meter lang en 10 cm dik kan worden. De kleur van de wortel kan variëren van wit tot geel.
De wortel van de ginseng lijkt een beetje op een mannetje. Het woord ginseng zou dan ook afkomstig zijn van het Chinese ‘Jen Shen’. ‘Jen’ is de term voor ‘man’ en ‘shen’ is ‘gelijkend op’. Het Griekse woord ‘panax’ betekent, vrij vertaald, ‘remedie voor alles’.
Een koninklijk kruid: de rijke geschiedenis van ginseng
De ginseng wordt in het Oosten al meer dan 5.000 jaar ingezet als panacea, zogenaamde ‘allesgenezer’. Van oudsher werd de ginseng toegepast om de levensenergie, in de Chinese cultuur ook wel ‘Qi’ genoemd, te versterken. De keizerlijke artsen wisten al dat de ginseng een bijzondere werking had. Als andere medicijnen niet meer hielpen, werd er naar de ginseng gegrepen.
Niet verwonderlijk dat de ginseng meer waard was dan goud. Het was een ‘koninklijk kruid’ dat vooral gebruikt werd door de keizerlijke familie en hun gevolg. Rond 1200 werden in China de eerste plantage aangelegd. Maar dit was best een lastige klus, want de ginseng onttrekt zoveel voedingsstoffen uit de grond dat er na de oogst 10 jaar lang niets meer verbouwd kan worden. Al deze voedingsstoffen slaat de ginseng op in zijn wortel. De wortel zit hierdoor boordevol vitaminen, mineralen en aminozuren. Dit verklaart zijn krachtige werking!
Het was uiteindelijk Marco Polo die als eerste ginseng naar Europa bracht. Later gebeurde dit ook door de VOC. Door de jaren heen werd de ginseng steeds meer gewaardeerd en gebruikt in het Westen. In 1976 werd de eerste gestandaardiseerde ginsengcapsule gemaakt.
Waar is de ginseng goed voor?
Er is zowel witte als rode ginseng verkrijgbaar. Witte ginseng is afkomstig van de gedroogde wortel en voor de rode ginseng wordt de wortel eerst een paar uur gestoomd en daarna pas gedroogd. Door het stoomproces bevat rode ginseng (deels) andere ginsenosides dan witte ginseng.
Ginsenosides zijn de belangrijkste inhoudsstoffen van de ginseng. De ginseng bevat wel 30-50 verschillende soorten ginsenosides. Ginsenosides zijn zeepachtige stoffen, waaraan een balancerend en harmoniserend effect wordt toegeschreven. De plant gebruikt deze stoffen onder andere om aanvallen van insecten te voorkomen. Voor de mens hebben deze stoffen heel veel gezondheidsvoordelen.
Ginseng is een adaptogeen, wat wil zeggen dat hij het aanpassingsvermogen van het lichaam helpt verhogen. Dit is een greep uit het brede werkingsgebied van de ginseng:
- Geeft ondersteuning bij stress.* Het is wetenschappelijk en klinisch bewezen dat ginseng bijdraagt aan de weerstand tegen stress. Hierdoor kun je beter met externe prikkels omgaan, zoals hoge werkdruk of negatieve omgevingsfactoren.
- Ondersteunt een goed cognitief vermogen.* Ginseng ondersteunt het geheugen en draagt bij aan een normale bloedcirculatie, wat in verband wordt gebracht met hersenprestaties en reactievermogen. Vooral bij uitputting, moeheid en concentratieverlies staat ginseng erom bekend de mentale en fysieke prestaties te ondersteunen.
- Helpt je een optimaal energieniveau en uithoudingsvermogen te behouden.* Ginseng ondersteunt de fysieke en mentale activiteit. Ginseng kan de denkprocessen, het geheugen en het gemoed een oppepper geven. Bij herstel na ziekte of een operatie kan ginseng een positieve bijdrage leveren door voor meer energie en vitaliteit te zorgen.
- Ondersteunt het immuunsysteem.* De vele vitaminen en mineralen waar ginseng rijk aan is, ondersteunen de afweer van het lichaam.
- Reguleert de hormoonbalans.* Op die manier helpt ginseng de seksuele gezondheid te ondersteunen, zowel bij mannen als vrouwen.
- Bescherming tegen vrije radicalen.* De antioxidanten in ginseng beschermen ons lichaam tegen vrije radicalen.
Verder zou ginseng zou ook een invloed hebben op de groei van bepaalde darmbacteriën en zouden de ginsenosides in ginseng een mogelijk ontstekingsremmende werking hebben, maar daar wordt nog verder onderzoek naar gedaan.
*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring van de Europese Commissie.
Siberische ginseng versus Koreaanse ginseng
Siberische ginseng versus Koreaanse ginseng
Siberische ginseng (Eleutherococcus senitcosus) is geen familie van de Koreaanse panax- variant. En zoals de naam al zegt, komt deze struikachtige plant op de taiga's van Siberië in Rusland voor.
De Siberische ginseng bevat in tegenstelling tot de Koreaanse ginseng geen ginsenoïden. Wel heeft hij nagenoeg dezelfde werking en toepassingen als de Koreaanse ginseng, maar dan op een mildere manier. Hierdoor verschilt ook het advies in de dosering.
Voor een duidelijke werking moeten beiden varianten langere tijd gebruikt worden. Is langdurig gebruik wenselijk? Dan is de Siberische ginseng met zijn mildere werking hier meer geschikt voor.
Hoe kun je ginseng gebruiken?
Het meest gegeven advies voor de Koreaanse ginseng is een inname van 4 weken met een pauze van 2 weken. Dit kan daarna eventueel nog tweemaal herhaald worden. Voor gebruik langer dan 3 maanden kun je beter de Siberische ginseng nemen. Bouw hierin ook 2 à 3 pauzeweken in na 3 maanden gebruik.
Je kan ginseng in verschillende vormen gebruiken:
- Ginseng supplementen. Bij Holland & Barrett kun je ginseng supplementen kopen in verschillenden soorten en vormen. Het assortiment bevat naast Koreaanse ginseng en Siberische ginseng ook ginseng complexen (diverse soorten ginseng gecombineerd in één kruidensupplement). De supplementen zijn verkrijgbaar in capsules, poeder of in vloeibare vorm.
- Ginseng thee. Een kopje thee van ginseng is een heerlijke oppepper. Het kan je helpen concentreren en je geheugenprestaties ondersteunen. Voor de thee wordt meestal de wortel gebruikt, maar ook wel het blad van de Siberische ginseng. Het effect van de besjes voor in thee wordt nog verder onderzocht. Als je geen verse ginseng in huis hebt, kan je ook voor theezakjes met ginseng kiezen.
- Huidverzorging met ginseng. Ginseng wordt ook verwerkt in diverse verzorgingsproducten. Crèmes met ginseng verzachten en herstellen een droge en gevoelige huid. Daarnaast kunnen ze de doorbloeding van je huid bevorderen, wat bijdraagt aan een normale afvoer van afvalstoffen. Spieren en gewrichten worden zo soepel gehouden.*
- Smoothie met ginseng. Ginsengpoeder is ideaal voor in een gezonde smoothie, bijvoorbeeld in combinatie met kokosmelk en banaan.
- Koreaanse soep. Je kan ginseng ook gebruiken als smaakmaker in bouillon of in de traditionele Koreaanse soep samgyetang.
*Gezondheidsclaim in afwachting van goedkeuring van de Europese Commissie.
Wanneer kun je ginseng beter niet gebruiken?
Gebruik ginseng niet bij zwangerschap, borstvoeding, hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, zware depressie en nierinsufficiëntie. Ginseng kan een mogelijke interactie uitlokken in combinatie met bloedverdunners, hormoon-bevattende medicatie, antidepressiva en hartmedicatie. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts.
Shop onze favorieten met ginseng
Dit advies is puur ter informatie en is niet bedoeld ter vervanging van medisch advies of medicijnen. Neem contact op met je huisarts of specialist wanneer de klachten aanhouden.
