Wat zijn de oorzaken van slaapproblemen?
Wat is het effect van cortisol op je lichaam?
En 5 slaaptips voor als je lekker in slaap wil
vallen.
Hoi, ik ben Jorn en in deze video
vertel ik je hoe je optimaal kunt slapen en
ontspannen.
Wil je hier een specifiek hoofdstuk over zien?
Klik dan op de balk hieronder.
Goed slapen vormt de basis voor een goede
gezondheid. Als je goed slaapt, voel je je
uitgerust en kun je je beter concentreren.
Slaap je slecht? Dan ben je prikkelbaar en
vaak ook nog eens bang dat je de nacht erna
weer niet slaapt.
Hoeveel slaap je nodig hebt is per persoon verschillend. De gemiddelde mens heeft 7
tot 9 uur slaap per dag nodig. Slaap is één van de belangrijkste
ingrediënten voor een gezonde levensstijl.
Tijdens het slapen ontspannen je spieren
zich, vertraagt je hartslag en verandert je
ademhaling. Hoe dieper je slaapt, hoe
relaxter je hartslag en ademhaling. Je
hersenen verwerken bovendien informatie en
slaan dit op in je geheugen. Kortom, slaap
helpt je lichaam te herstellen van dagelijkse
inspanningen.
Tijdens het slapen zijn er 4 fases waar je
doorheen gaat:
Fase 1 - De sluimerfase, waarin je zweeft
tussen wakker zijn en slapen in. Je merkt
dan dat je lichaam rustiger wordt en je
hersenactiviteit afneemt. Meestal duurt dit
een paar minuten.
Fase 2 - ‘Lichte slaap’, waarin je letterlijk
‘licht’ slaapt. Hierdoor kan je het gevoel
hebben dat je nog wakker bent. In deze fase
kan je dus nog wakker worden van
bijvoorbeeld het geluid van je kat die weer
eens kattenkwaad uithaalt. Fase 3 - ‘je diepe slaap’ - is cruciaal voor
een goede nachtrust. Je ademhaling wordt
traag en je komt fysiek tot rust. Als je tijdens
deze fase wakker wordt, voel je je vaak
gedesoriënteerd. Dat je wakker wordt en denkt: waar ben ik? Fase 4 - de laatste fase - ook wel je
REM-slaap of droomslaap. REM staat voor
‘Rapid Eye Movement’, waarbij je ogen snel
bewegen en je ademhaling en hartritme
onregelmatig zijn. Meestal droom je tijdens
deze fase.
Tijdens fase 3 en 4 - dus je diepe- en
REM-slaap - herstellen je lichaam en geest
het meest. Hoe lang je in deze fases zit,
bepaalt ook hoe efficiënt en kwalitatief je
slaap is.
Hoewel de REM-fase belangrijk is voor
herstel en ontspanning, blijft de rol van
dromen een mysterie.
Slaap je vaak slecht, ondanks dat je 7 tot 9
uur in bed ligt? Dit kan verschillende
oorzaken hebben. Denk aan geluidsoverlast,
licht, stress, die ene espresso laat op
de avond of je telefoon.
Schermen geven namelijk ‘blauw licht’ en dat
verstoort de aanmaak van het slaaphormoon
melatonine, en dat kan weer een nadelig
effect hebben op je slaapritme. Zet daarom
na 6 uur ‘s avonds een lichtfilter aan op je
schermen, zodat het blauwe licht eruit wordt
gefilterd. En kijk sowieso niet meer op je
schermen zo’n 1,5 uur voordat je gaat slapen
zodat je rustig in slaap kan vallen.
Voeding en alcohol kunnen je slaap ook flink
verstoren. Hoewel een drankje je kan helpen
om sneller in slaap te vallen, slaap je er
uiteindelijk minder diep en een stuk
onrustiger door. Uit meerdere onderzoeken
blijkt bijvoorbeeld dat er negatieve effecten
zijn tijdens fase 3 en 4 van de slaapcyclus.
Dit zit zo:
De eerste diepe slaap verschuift naar voren
en verslechtert. Je droomt hierdoor eerder en
je hersenen moeten alle informatie sneller
verwerken. In het tweede deel van de nacht
vindt je diepe slaap veel later plaats,
waardoor je hersenen overbelast raken.
Doordat de diepe slaap niet in verhouding
plaatsvindt, treden er slaapproblemen op. Suikers en zware maaltijden dragen ook niet bij aan een goede nachtrust.
Zware maaltijden vertragen namelijk je
spijsvertering en het eten van veel suikers,
kan leiden tot schommelingen in de
bloedsuikerspiegel, wat de aanmaak van
melatonine verstoort. Melatonine is een
hormoon dat een belangrijke rol speelt bij het
reguleren van je slaap-waakcyclus. Net als
alcohol kan het drinken van veel koffie de
slaapcyclus negatief beïnvloeden. Je brengt
hierdoor minder tijd door in je diepe slaap.
Daarbij kan het bij sommige mensen tot 8
uur duren voordat je lichaam cafeïne
afbreekt. Daarom is het aan te raden om na 2
uur ‘s middags geen koffie meer te drinken.
Sporten vlak voor het slapengaan kan ook
problemen veroorzaken door de vrijgekomen
adrenaline. Over het algemeen wordt gesteld
dat als je voor het slapen gaan sport, je
sneller in slaap valt, dieper slaapt en langer.
Maar als je dit doet, is het belangrijk niet
intensief te gaan sporten en niet later dan
een uur voor het slapen. Vlak voordat je naar
bed gaat, daalt namelijk je
lichaamstemperatuur. Dit helpt je bij het
inslapen. Een intensieve sportsessie, zou er
dan net voor zorgen dat je
lichaamstemperatuur stijgt - wat dus nadelig
kan zijn voor de kwaliteit van je slaap.
Daarnaast is daglicht essentieel voor je
interne klok. Genoeg daglicht stimuleert de aanmaak van melatonine. Ook wel ons
slaaphormoon. Bovendien zijn er genoeg
studies die aantonen dat het vooral
belangrijk is om op te staan met zonlicht.
Open dus meteen de gordijnen of nog beter:
ga ‘s ochtends een rondje hardlopen.
Slecht slapen kan ook veroorzaakt worden
door stress. Heb je een verminderde eetlust?
Of ben je de laatste tijd erg prikkelbaar? Dan
kan dit te maken hebben met een te hoog
cortisolniveau in je lichaam. Ook wel het
stresshormoon.
Cortisol speelt een cruciale rol bij de
regulatie van je lichaam, zoals je bioritme,
metabolisme en je immuunsysteem. In
stressvolle situaties maakt je lichaam cortisol
aan, wat je in staat van paraatheid brengt.
Beter bekend als de fight of flight mode. Met
‘fight’ verhoogt je hartslag en stijgt je bloedsuikerspiegel. Dit geeft je dus tijdelijk
meer energie om met stress om te gaan. Met
‘flight’ bereid je lichaam zich voor om te
vluchten door energiereserves vrij te maken
en het lichaam in staat te stellen om snel te
reageren.
Uit onderzoek blijkt dat binnen 15 tot 20
minuten je cortisolwaarden kunnen
verdubbelen in werkgerelateerde situaties.
Denk bijvoorbeeld aan langdurige, hoge
werkdruk op kantoor. Als zulke
stressmomenten zich vaker voordoen, kan er
sprake zijn van een overschot aan cortisol.
Hierdoor kan je slaapproblemen of meer zin
in zoetigheid krijgen, waardoor je aan kan
komen in gewicht.
Daarom is het belangrijk om een gezonde
balans te hebben in je cortisolwaarden. Wil je
weten hoe hoog jouw cortisolwaarde is? Doe
onze cortisol test. Klik hiervoor op de i-card.
Slaaptips. Het internet staat er vol mee. Maar
wat werkt nou echt? Ik geef je 5 tips, zodat je
zelf kan bepalen welke het beste voor jou
werkt.
Als eerst: zorg voor regelmaat in je routine.
Ga iedere dag op hetzelfde tijdstip naar bed
en sta op hetzelfde tijdstip op. En ja, dus ook
in het weekend. Door dit te doen, reguleer je
je interne klok waardoor je makkelijker in
slaap valt.
De tweede tip: creëer de perfecte
slaapkamer. Dan heb ik het niet over een
mooi opgemaakt bed, maar juist over de
temperatuur. De ideale temperatuur tijdens
het slapen ligt tussen de 12 en 21 graden.
Zet ook je raam open. Dit is verstandig
omdat je hiermee je slaapkamer voldoende
ventileert en het vocht dat je tijdens het
slapen kwijtraakt, beter wordt afgevoerd.
En of het nou regent, waait of warm is, ga
naar buiten en zorg dat je voldoende
beweegt. Hoe meer daglicht je krijgt, hoe
beter je ‘s nachts kan slapen. Ga
bijvoorbeeld na werk een rondje hardlopen.
Of pak wat frisse lucht tijdens de lunch.
Als vierde kun je tegen vermoeidheid supplementen overwegen, zoals magnesium,
waardoor je lichaam zich mogelijk meer gaat
ontspannen.
Als laatste: leef met de kracht van de natuur. Zo werkt valeriaan ontspannend* en
helpen kamille en passiebloem om lekker te
slapen.* Doe bijvoorbeeld wat druppels
lavendel- of kamille olie op je kussen.
Daarnaast is er ashwagandha, wat de
nachtrust ondersteunt.* Dus genoeg opties en
voor ieder wat wils!
Wil je meer weten over de voordelen van
ashwagandha? Klik hiervoor op de i-card
rechtsboven.
Nu is het aan jou! Wil je meer video’s zien
over een gezonde levensstijl? Klik dan hier,
of abonneer je gratis op ons YouTube-kanaal.
Bedankt voor het kijken en slaap lekker
alvast!
*Gezondheidsclaims in afwachting van goedkeuring door de Europese Commissie.