Je kent ze vast wel, van die bruine plekjes op je gezicht of op je handen. Hoewel pigmentvlekken onschuldig zijn, ervaren we ze vaak als cosmetisch storend. Ze laten ons vaak ouder lijken dan we eigenlijk zijn en dat is natuurlijk niet wat je wilt. Liever geen pigmentatie dus, maar hoe ontstaan pigmentvlekken eigenlijk en wat kun je ertegen doen? We vertellen je het!
Pigmentvlekken zijn ophopingen van of juist een tekort aan pigment aan het huidoppervlak, waardoor de huid daar een andere kleur heeft. Pigment of melanine wordt aangemaakt in onze pigmentcellen (melanocyten) en bepaalt de kleur van onze huid, haar en ogen.1 Daarnaast heeft pigment nog een andere functie: het beschermt de huid tegen uv-straling van de zon. Als de zon schijnt, zullen de melanocyten in onze huid extra melanine produceren, wat ons dat bruine kleurtje bezorgt. Maar het vormt ook een beschermend laagje, waardoor schadelijke uv-stralen minder diep in de huid doordringen.
Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, speelt zonlicht een belangrijke rol in de aanmaak van melanine. En je raadt het misschien al: de zon is dus ook een van de belangrijkste oorzaken van pigmentvlekken. Pigmentvlekken ontstaan door een verstoorde of overmatige productie van melanine. Als we onze huid aan de zon blootstellen, raken de pigmentcellen ontregeld, waarna ze overmatig melanine produceren met pigmentvlekken tot gevolg.
Daarnaast kunnen hormonale schommelingen, bepaalde ziektes, ontstekingsreacties of beschadigingen van de huid ook pigmentvlekken veroorzaken.
Vooral in het gezicht kunnen pigmentvlekken storend zijn. Dat lichaamsdeel kun je immers lastig bedekken. De meest bekende vorm van pigmentatie in het gezicht zijn de zogenoemde ouderdomsvlekken, ook wel levervlekken of zonnevlekken genoemd. Deze zijn vooral zichtbaar na het 40e levensjaar en komen door te veel blootstelling aan de zon. En witte pigmentvlekken dan? Ja, die bestaan ook. We noemen dat hypopigmentatie. Hier is het tegenovergestelde gaande: er wordt geen melanine aangemaakt.
Pigmentvlekken gaan meestal niet vanzelf weer weg, maar er zijn wel genoeg mogelijkheden om ze te behandelen, met een goede crème bijvoorbeeld. Toch is het voor jezelf fijner om überhaupt te voorkomen dat je pigmentvlekken krijgt. Daarom hebben we wat tips voor je op een rijtje gezet die daarbij kunnen helpen.
Bijna ieder mens krijgt vroeg of laat wel te maken met pigmentvlekken, waar zonlicht een van de grootste veroorzakers van is. Hoewel je pigmentvlekken kunt behandelen, is voorkomen in onze ogen het beste. Wees daarom zuinig op je huid en zorg altijd voor een goede bescherming met SPF. Zo geniet je nog meer van de zon!
1. Yamaguchi Y., Brenner M. en Hearing V. The Regulation of Skin Pigmentation. Geraadpleegd via: https://www.jbc.org/article/S0021-9258(20)58649-3/fulltext