Endometriosedieet: de wetenschap tot nu toe!

In dit artikel beantwoorden we verschillende vragen voor jou. Aan het einde van dit artikel ben je op de hoogte van de nieuwste onderzoeken over dit onderwerp.

Endometriose is nauw gerelateerd aan onze hormonen, vooral oestrogeen en progesteron. De aandoening is oestrogeenafhankelijk, wat betekent dat dit hormoon zowel kan bijdragen aan de ontwikkeling van de ziekte als de symptomen kan verergeren.^3,4,5 

Bovendien kan endometriose leiden tot progesteronresistentie. Dit lage progesterongehalte kan het lichaam in een ontstekingsfase brengen, waarbij het immuunsysteem in de hoogste versnelling gaat om ons te beschermen tegen een waargenomen bedreiging.⁶ Men denkt dat ontsteking bijdraagt aan endometriose, maar het kan ook andersom werken. In elk geval kunnen ontstekingen je klachten verergeren.^7-10

We onderzoeken de wetenschappelijke invloed van bepaalde voedingsmiddelen op het lichaam en koppelen dit aan de huidige kennis over de aandoening. Zo krijgen we een beter idee van wat kan helpen. Het is belangrijk op te merken dat er door het gebrek aan voldoende onderzoek op dit gebied geen concreet bewijs is voor de effectiviteit op lange termijn van het volgen van een endometriosedieet.¹¹

Voedingsmiddelen, zoals fruit en groenten bevatten plantaardige chemicaliën (fytochemicaliën), vezels en antioxidanten. Deze verminderen ontstekingssignalen die door het immuunsysteem worden veroorzaakt.^11,16-18 

Een van de beste manieren om voldoende variatie aan groenten en fruit binnen te krijgen om mogelijk endometriosegerelateerde symptomen te verlichten, is door je bord zo kleurrijk mogelijk te maken.

Er zijn allerlei geweldige voedingsmiddelen^11,18,19, zoals: 

Het is dus belangrijk om je darmen gezond te houden! Maar darmgezondheid speelt niet alleen een rol bij ontstekingen. Het kan ook helpen om de balans tussen oestrogeen en progesteron te verbeteren.^27,28

Om te zorgen voor gezonde progesteronniveaus, moet je ervoor proberen te zorgen dat je elke menstruatiecyclus ovuleert.³⁷ Om ons lichaam hierbij te helpen, zijn er bepaalde voedingsstoffen die je aan je dieet kunt toevoegen. 

Nieuw onderzoek heeft ontdekt dat vitamine D een gezonde ovulatie ondersteunt en een positieve invloed heeft op progesteronreceptoren, wat het een interessant supplement maakt voor mensen met endometriose.^15,38-40 Op het noordelijk halfrond hebben we vaak moeite om genoeg zon te krijgen. Zo ligt Nederland op een noordelijke breedtegraad, waardoor de zon een lagere invalshoek heeft en de UV-straling minder intens is, vooral in de wintermaanden. De Gezondheidsraad adviseert in Nederland 10 mcg per dag in te nemen als je een donkere huidskleur hebt of onvoldoende zonlicht op je huid krijgt.⁴⁰ 

Je kunt vitamine D ook uit verschillende voedingsbronnen halen, waaronder:^41,42 

Als je lever niet goed werkt, kan deze verhinderen dat oestrogeen wordt gemetaboliseerd, waardoor het zich ophoopt in je lichaam.^44,46 Hoe hoger je oestrogeenspiegels zijn, hoe erger je symptomen waarschijnlijk zullen zijn aangezien endometriose een oestrogeenafhankelijke aandoening is.^47-49

FODMAP staat voor 'fermenteerbare oligosachariden, disachariden, monosachariden en polyolen'. Het volgen van een laag FODMAP-dieet dat gericht is op het verminderen van moeilijk verteerbare koolhydraten zou volgens enkele kleine onderzoeken kunnen helpen bij de verteringssymptomen van endometriose, waaronder een pijnlijk opgeblazen gevoel.^15,54 Dit komt doordat voedingsmiddelen met een hoog FODMAP-gehalte de gasproductie kunnen verhogen, wat kan bijdragen aan buikpijn en ongemak.⁵¹ 

In een onderzoek uit 2017 probeerden mensen met zowel PDS als endometriose een laag FODMA-dieet. De overgrote meerderheid van de deelnemers aan het onderzoek had baat bij de verandering van dieet. Echter, significant meer vrouwen met endometriose meldden verbetering van de symptomen in vergelijking met vrouwen met alleen PDS (72% vs. 49%).⁵¹ 

Welke voedingsmiddelen kun je eten als onderdeel van een laag FODMAP-dieet? Hier zijn een aantal goede opties:⁵¹ 

Aan de andere kant zijn er bepaalde voedingsmiddelen met een hoog FODMAP-gehalte die gunstig kunnen zijn om te minderen bij endometriose. De effectiviteit van het vermijden van voedingsmiddelen met een hoog FODMAP gehalte en het effect op endometriose moet echter nog verder worden onderzocht. 

Het eten van een uitgebalanceerd dieet dat rijk is aan alle voedingsstoffen die je nodig hebt is belangrijk voor je gezondheid, dus beperk of vermijd bepaalde voedingsmiddelen niet te veel, tenzij je arts je dit adviseert.

Bekijk in deze blog een lijst van alle FODMAP-rijke en FODMAP-arme producten. 

Voordat je met een laag FODMAP-dieet begint, raden we altijd aan om eerst met je arts of een gekwalificeerde voedingsdeskundige te praten.

Als je je echter zorgen maakt over je symptomen of als je niet zeker weet wat de juiste voedingswijze voor jou is, praat dan met je arts of zorgverlener. Zij kunnen je adviseren over de beste aanpak voor jouw individuele omstandigheden.